ضرورت افزایش سرانه مطالعه و اصلاح روش محاسبه آن

                                  
 
امروز؛ روز 24 آبان ماه، روز ملّی کتاب و کتابخوانی است و از روز گذشته هفته کتابخوانی نیز با قصد اجرای صدها برنامه در کشور شروع شده است که سهم استان خوزستان از این برنامه ها، اجرای 1355 برنامه در سطح شهرهای استان با محوریت مسائل و موضوعات کودکان و نوجوانان است. برگزاری روز و هفته ملّی کتاب و کتابخوانی، در حالیکه در اردیبهشت ماه نیز روز جهانی کتاب برگزار می شود نشان از اهتمامی است که جمهوری اسلامی ایران بر اهمیت دادن به کتاب و ضرورت افزایش سرانه کتابخوانی و کاهش فاصله مردم از کتاب دارد.
کتاب یکی از مهمترین دستاوردهای بشری و از بزرگترین تجلّیات فرهنگ انسانی است که با وجود پیشرفتهای خیره کننده بشر در عرصه دانش و نوآوریهای انتقال مفاهیم، نه تنها از جایگاه رفیعش کاسته نشده که برارزش و اعتبار آن نیز افزوده شده است. آنچه معمولا در روز و هفته کتاب بیشتر مورد توجه قرار می گیرد، مسئله سرانه مطالعه کتاب است که به عنوان یکی از شاخصهای توسعه سازمان ملل، از ابزارهای ارزیابی توسعه کشورها و مقایسه آنها با یکدیگر به حساب می آید. آمارهای موجود جهانی سرانه مطالعه ایران را در مقایسه با بسیاری از کشورها بسیار ناچیز نشان می دهد، لیکن صرفنظر از تلاشی که واجب است برای جبران این نقیصه صورت گیرد، توجه به دو نکته حائز اهمیت است:
 الف: در کشورهای آزاد از قید دین و اخلاق، بخش عمده ای از کتب منتشره را کتابهای غیر اخلاقی و مغایر با ارزشهای الهی تشکیل می دهند، که در قالب داستانهای بلند و کوتاه جذاب، یا سرگرمی و یا شبه اخلاقی منتشر می شود و معمولا طرفداران بسیار دارد و طبعا در محاسبه سرانه مطالعه این کشورها به عنوان یکی از شاخصه های توسعه به رخ کشورهائی که از آفات این سموم روحی در امانند، کشیده می شود. تربیت و ظهور موجوداتی وحشی و خونریز همچون هیتلر و استالین و بوش و بلر و سارکوزی و ترامپ و جوبایدن و نتانیاهو و نیز مردم و سربازانی است که بدون هیچ توجیهی در لشکرکشی به کشورهای دیگر شرکت کرده و میلیونها انسان ناآشنا و بی گناه را به خاک و خون می کشند، ای بسا مطالعه همین نوع کتبی باشد که در کارنامه افتخار آمیز سرانه مطالعه آنان آورده می شود.
ب: از آنجا که در محاسبه سرانه ملّی مطالعه، معمولا معیارهای غربی به کار گرفته می شود، برخی از شاخصهای محاسبه، همچون میزان مطالعه کتب درسی، مطالعات اینترنتی، مطالعه کتب دینی که در کمال روحی انسانها بسیار مؤثّرند، و بهترین غذای روح را تشکیل می دهند، اوجگیری مطالعه کتب مذهبی همچون قرآن و نهج البلاغه و صحیفه سجادیه و مانند آن در ماههای رمضان و محرم و صفر و دیگر مناسبتها، عمداً یا سهواً مورد توجه قرار نمی گیرند و میزان سرانه کتابخوانی، بسیار کمتر از آنچه هست نشان داده می شود،بنابراین ضمن تاکید مجدد بر ضرورت رفع نقیصه کم توجهی به خواندن کتابهای مفید در کشور و لزوم برنامه ریزیهای متعدّد و تأکیدات مستمربرای افزایش جهشی سرانه مطالعه در تمام اقشار و بخصوص در بین کودکان و نوجوانان، پیشنهاد می شود در محاسبه سرانه مطالعه در کشور و بویژه مقایسه این شاخص با دیگر کشورها بیشتر دقّت شود.
موسوی زاده
 

برچسب ها : سرانه مطالعه مطالعه فرهنگ انسانی