مادر انقلابهای عدالتخواهانهِ منطقه!

                                  
امروز؛ 14 مرداد ماه، سالروز پیروزی اوّلین انقلاب بزرگ ضد استبدادی مردم ایران است که سرمشق دیگر ملّتهای آزاده جهان برای رهائی از استبداد رژیمهای ضدِّمردمی و آزادی از قید و بند قدرتهای استعمارگر شد. این پیروزی حاصل قیام حدود 115 سال پیش مردم ایران به رهبری و هدایت روحانیون دلسوز، برای تأسیس عدالتخانه و تدوین قانون اساسی بود که پس از پافشاریهای زیاد مردم، به تسلیم شاه وقت در برابر خواسته های آنان منجر شد.
در حقیقت نطفهِ مشروطیت در فتوای تحریم تنباکو بسته شد، ‌فتوائی که به عنوان یک قدرت نمائی بزرگ از سوی علمای شیعه، هم استبداد ناصر‌الدین شاهی و هم استعمار انگلیسی را به‌زانو درآورد. ده سال بعد علماء دین زمینه را برای طرح تأسیس عدالتخانه مناسب دیدند و به آماده کردن مردم برای احقاق حقوق اجتماعی و سیاسی خود پرداختند، اما بروز چند حادثه، ورود مردم را به صحنه تسریع کرد و رهبران نهضت با بهره‌برداری از فرصت به تحصّن و طرح خواسته‌های خود یعنی تاسیس عدالتخانه، اجرای قوانین اسلامی و عزل مقامات سر‌سپرده بیگانه پرداختند که مورد قبول شاه قرار گرفت و تحصّن پایان یافت. اما وقتی به وعده‌ها عمل نشد، علمای بزرگ کشور در قم متحصن شده و بر افتتاح دارالشورا و عزل صدراعظم پافشاری کردند که در نهایت شاه قاجار در 14 مرداد 1285 مجبور به صدور فرمان مشروطیت و لغو حکومت استبدادی شد.
پس از طی موفقیت آمیز مرحله اوّل انقلاب و تأسیس مجلس شورای ملی و تدوین قانون اساسی، شاه جدید از در مخالفت با مشروطه در آمد و با کمک دولت استکباری روس به تعطیلی مجلس و قلع و قمع انقلابیون پرداخت، امّا با ورود جدّی دولت انگلیس به ماجرا ورق برگشت و گروهی غرب زده و یا فراماسونر سرسپردهِ انگلیس به عنوان سردمدار جریان مشروطیت هدایت جریان را به دست گرفتند و با منحرف کردن انقلاب از مسیر اصلی خود، با اعمال دیدگاههای غربی، در قانون اساس و متمم آن دست بردند و شرایطی فراهم گردید که ضمن بها دادن و بکار گرفتن مجدّد عوامل استبداد در اداره کشور، زمینه برای برقراری دیکتاتوری وابستهِ رضاخانی و استقرار پنجاه سالهِ یکی از فاسدترین و سرسپرده ترین سلسله های سلطنتی در ایران یعنی سلسلهِ پهلوی فراهم شود. ‌
اگر چه با نفوذ غرب‌گرایان و عوامل بیگانه به درون نهضت مشروطیت و کنار گذاشتن رهبران دینی آن، حرکتی که می توانست از صد و هجده سال قبل منشاء ایجاد نظامی بر اساس قوانین اسلامی و مبدا تحولی سعادت‌آفرین در ایران و منطقه شود، از مسیر درست منحرف گردید و به ابزاری جهت گسترش بیشتر سلطهِ بیگانگان تبدیل شد امّا به هر حال این نهضت به‌عنوان اوّلین قیام آزادی‌خواهانه مردمی در منطقه، تحوّلی عمیق در تحرّکات آزادیخواهانه و عدالت طلبانه بوجود آورد بطوریکه توانست محرّک بسیاری از قیامهای مردمی در کشورهائی مانند ترکیه مصر، عراق، هند و مانند آن شده و در فراهم کردن زمینه پیروزی شکوهمند ملّت ایران در انقلاب اسلامی تأثیرگذار باشد. ضمن اینکه عبرت آموزی از خیانتهای عوامل غربزده نفوذی در صفوف مشروطه خواهان موجب شد که در انقلاب اسلامی ایران این تجربه مورد توجّه قرار گیرد و با طرد نیروهای وابسته به استعمار از صفوف انقلابیون سلامت انقلاب اسلامی نیز تضمین شود و این انقلاب پیروزمند به شکستی مشابه شکست انقلاب مشروطه دچار نشود.
موسوی زاده
 

برچسب ها : عدالت انقلاب مشروطیت